DESTEK EĞİTİM ODASI

Destek eğitim odası; kaynaştırma yoluyla eğitimine devam eden öğrenciler ile üstün yetenekli öğrencilerin ihtiyaç duydukları alanlarda destek eğitim hizmetleri alabilmesine yönelik düzenlenmiş ortamlardır. Destek eğitim odalarında öğrencilerin eğitim ihtiyaçlarına göre görme, işitme, zihinsel engelliler sınıf öğretmenleri öncelikli olmak üzere, gezerek özel eğitim görevi yapan öğretmen, sınıf öğretmenleri ve alan öğretmenleri görev alır. 
Destek eğitim odasında öğrenciye sunulan eğitim hizmetleri, öğrencilerin akademik performansı, becerileri, bireysel özellikleri dikkate alınarak hazırlanan Bireyselleştirilmiş Eğitim Programında (BEP) belirlenen hedefler doğrultusunda yapılmalıdır. Grup eğitimi veya birebir olarak sunulan bu eğitim hizmetleri okul veya kurumun ders saatleri içinde yapılmalıdır. Öğrencinin destek eğitim odasında alacağı ders saati, haftalık toplam ders saatinin % 40’ını aşmayacak şekilde planlanmalıdır. Destek eğitim odasında grup eğitimi alması uygun görülen öğrenciler yönelik oluşturulan gruptaki öğrenci sayısı 6 kişiyi geçmemelidir. 
Destek eğitim odasından eğitim hizmeti alınması karar verilen öğrencilerin BEP’i temel alınarak, devam ettiği sınıfta öğretime katılımın sağlanması için haftalık zaman çizelgesi hazırlanarak ve bu öğrencilerin eğitim hizmetinden ne ölçüde yararlandığı izlenmelidir. 
Destek eğitim odası düzenlenirken aşağıda yer alan hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir;

1. Oda öğrencinin güvenli ve rahatça hareket edebileceği şekilde düzenlemelidir.
2. Isı, havalandırma, ışık düzeni, ses yalıtımı ve ortam düzenlemesi konularında etkili bir eğitim ortamı oluşturulması açısından dikkat edilmelidir.
3. Destek eğitim odası lavabo vb. gürültünün yoğun olduğu mekânlardan uzak olmalıdır.
4. Odada birebir eğitim için ayrılan kısmın 2x2 metrekarelik bir alandan az olmamasına dikkat edilmelidir. Ancak ortopedik yetersizliği olan öğrenciler için masa ve öğrencinin oturacağı sıra alanı daha geniş tutulmalıdır.
5. Oda içinde yer alan tahtanın, masa gibi malzemeler yaş ve gelişim özelliklerine uygun olmasına dikkat edilmelidir.
6. Odada kullanılacak eğitim araç ve gereçleri öğrencinin yaşına performansına ve yetersizliğin türüne gör çeşitlendirilmelidir. Örnek: dil kartları, üzerinde harflerin bulunduğu kartlar, hikâye anlatan resimli kartlar, üç boyutlu görsel malzemeler, hikâye kitapları, sesli hikâye kitapları, eğitim yazılımları … vb.
7. Öğrencilerin akademik becerilerini geliştirmeye yönelik öğrencinin özelliklerine uygun çalışma kâğıtları vb. hazırlanmalıdır.

Dil ve Konuşma Güçlüğü Olan Öğrenciler İçin;

1. Öğrenciniz konuşurken sakin ve sabırlı olmaya özen gösterin.
2. Öğrencinizle iletişime her zaman hazır olduğunuzu hissettirin.
3. Öğrencinizin konuşmaya istekli olmadığı durumlarda konuşması için zorlamayın.
4. Öğrenciniz konuşurken sorun yaşadığında cümlesini onun yerine tamamlamayın ancak sözcük eklemeyin.
5. Öğrencinizin konuşmasına müdahale etmeden, göz kontağını sürdürün.
6. Konuşmaya uygun jest ve mimikler kullanın ancak bunların abartılı olmamasına dikkat edin.
7. Öğrencinizin ne söylediğine odaklanın ve onu sözel etkinliklere katılmasını sağlamak için cesaretlendirin.
8. Siz konuştuktan sonra öğrencinizin size cevap vermesi için yeterli zaman tanıyın.
9. Öğrencinin iletişimini kolaylaştıracak araç ve gereçler (bilgisayar, vb.) kullanmasını destekleyin.
10. Öğrencinizin olumlu davranışlarını ödüllendirin.
11. Öğrencinizin söylediklerini anlamadıysanız, söylediğini tekrar etmesini isteyin.
12. Öğrencinizin sınıf etkinliklerine katılmasını destekleyin, etkinlikleri tamamlayabilmesi için yeterli zaman verin.
13. Öğrenciniz etkinliklere katılmakta istekli olmadığında konuşması için zorlamayın öğrencinin kendini ifade etmesi olanak sağlayın.
14. Aile ve uzmanlarla iş birliği yaparak öğrencinizin dil ve konuşma güçlüğüne yönelik alınacak önlem ve stratejileri belirleyin.
15. Sınıftaki diğer öğrencilerle birlikte öğrencinizin dil ve konuşma becerileri ile güven duygusunu geliştirmesini sağlayacak tedbirleri belirleyin.
16. Öğrencinizi kendi içinde gösterdiği gelişme ile değerlendirin ve öğrencinizin yapamadıklarına değil yapabildiklerine yoğunlaşın.
17. Öğrencinizin başarılarını anında ödüllendirin.
18. Sosyal iletişimin ve etkileşimin arttırılması amacıyla, öğrencinizin sınıf arkadaşlarıyla uyum sağlaması için etkinlik planlayın ve bu etkinliklere katılmalarını sağlayın.

1. Öğrencinizi tahtayı ve sizi rahat görebileceği şekilde sınıfın ön tarafına oturtun.
2. Öğrenciye her dersin konusu, süreci, beklentilerinizi açık net olarak ifade edin.
3. Her dersin başında daha önce öğrenilen konuları kısaca tekrarlayın, dersin sonunda ise önemli konuları özetleyin.
4. Ders içeriğindeki teknik terimleri ve çocuk için yeni sözcükleri açıklayın, yeni terim ve sözcüklerin açıklamasının yer aldığı çalışma kâğıdını ders öncesinde öğrenciye vererek derse hazır olmasını sağlayın.
5. Sınıf kurallarını belirleyin, sınıf kurallarını tek tek öğretin ve kuralların yazılı/görsel olarak yer aldığı bir pano hazırlayın.
6. Öğrencinin çalışma gruplarına katılımını destekleyin.
7. Öğrenciye başarabileceği görev ve sorumluklar verin.
8. Öğrencinin soru sormasına, gerektiğinde konularının tekrar edilmesine fırsat tanıyın.
9. İşlenen konuların pekiştirilmesi ve öğrencinin sınava hazırlanmasını sağlamak amacıyla konu içeriğine uygun sorular hazırlayın.
10. Ders anlatımında jest ve mimikleri kullanın, abartılı jest ve mimiklerden kaçının.
11. Öğrenciniz etkinlik sırasında başarısızlık yaşadığında ya da verdiğiniz yönergeyi anlayamadığında verdiği tepkileri dikkate ederek gerekli önlemleri alın.
12. Dersi anlatırken çok uzun ve karmaşık cümlelerden kaçının.
13. Araştırma projesi, sınıf içi sunum, grup çalışması gibi farklı yöntem ve tekniklerle derste işlenen konuları daha iyi anlamasına imkân tanıyın.
14. Sınıf içinde öğretimi etkileyecek ses, ışık gibi uyaranların olmamasına dikkat edin.
15. Sınavlarda öğrencinize ek süre verin.
16. Öğrenciniz yazılı anlatımda güçlük yaşıyorsa sözlü sınavları, kısa yanıtlı ve boşluk doldurmalı sınavları tercih edin.
17. Öğrencinin sınavını gerekirse bireysel olarak yapın.
18. Sınava başlamadan önce öğrencinin sınav sorularını anlayıp anlamadığını kontrol edin, sınav sorularını kendi cümleleri ile ifade etmesine imkân tanıyın.
19. Matematik, fen ve teknoloji gibi derslerde sınav sonuçlarını değerlendirirken, yalnızca sonuca değil, yaptığı işlemlere de puan verin.
20. Öğrencinin ders sırasında konuyu anlayabilmesi için hesap makinesi, bilgisayar vb teknolojik aletleri kullanmasına imkân tanıyın.
21. Sınav sonrasında zaman kaybetmeden öğrenciye geri bildirim vermeye dikkat edin.
22. Öğrenci ile konuşurken olumsuzdan çok olumlu ifadeler kullanın.
23. Aile ve uzmanlarla iş birliği yaparak öğrencinize yönelik alınacak önlem ve stratejileri belirleyin.
24. Öğrencinizi kendi içinde gösterdiği gelişme ile değerlendirin ve öğrencinizin yapamadıklarına değil yapabildiklerine yoğunlaşın.
25. Öğrencinizin başarılarını anında ödüllendirin.
26. Sosyal iletişimin ve etkileşimin arttırılması amacıyla öğrencinizin sınıf arkadaşlarıyla uyum sağlaması için etkinlik planlayın ve bu etkinliklere katılmalarını sağlayın.
27. Öğrencinin okula uyumda yaşadığı güçlüklerin üstesinden gelmesi için okul rehber öğretmeni ve aile ile iş birliği yaparak alınacak önlemleri belirleyin.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Öğrenciler İçin;

1. Öğrencinizi duvar tarafında olacak şekilde ön sıraya oturtun.
2. Öğrencinin sınıf içinde yakınında oturan öğrencilerin, öğrenciye uygun model olabilecek kişiler olmasına dikkat edin.
3. Daha önce işlenen konuları sık sık tekrar edin.
4. El yazısını geliştirici çalışmalar yapın.
5. Öğrencinin tutuğu ders notlarını kendi notlarınızdan ya da arkadaşının defterinden kontrol etmesine imkân tanıyın, gerekirse dersi ses kayıt cihazı ile kaydetmesine fırsat verin.
6. Ödevlerini hazırlarken bilgisayar ve internet kullanmasına izin verin.
7. Öğrencinin sınıf içinde belli zamanlarda hareket etmesini sağlayacak görevler verin. (Örnek: kalem açma, tahtayı silme)
8. Sınıf ortamında öğrencin dikkatini dağıtacak olan materyalleri sınıfın arka tarafına alın.
9. Sınıf içinde bireysel, grup çalışması ve bireysel ödüllendirmeler için köşeler oluşturun.
10. Yazı yazma problemi olan veya testte başarısız olan öğrencileri sözlü sınav ile değerlendirin.
11. Metni okuma ile ilgili stratejiler geliştirin. (Örnek: metni okurken önemli bölümlerini renkli kalemle işaretleme)
12. Sınıf kurallarını belirleyin, bu kuralları tek tek öğretin ve kuralların yazılı/görsel olarak yer aldığı bir pano hazırlayın.
13. Öğrencinin dürtüselliğini önlemek amacıyla 3D (Dur, Düşün, Davran) tekniğini kullanmasını sağlayın.
14. Okul ve aile iş birliğinin sağlamak ve öğrencin düzenli izlenmesi amacıyla günlük ve haftalık davranış bildirim kartları hazırlayın.
15. Sınava hazırlanma becerileri öğretin. (işlenen konuların sınav öncesi özetini yapma ve öncelikli konuları belirleme)
16. Ders sırasında öğrencinin dikkatinin artması için sözel uyaranlar verin ya da fiziksel etkinlikler planlayın.
17. Verdiğiniz yönergenin öğrenci tarafından anlaşılıp anlamadığı belirlemek için gerekirse yönergeyi tekrar etmesini isteyin.
18. Öğrencinin dağınıklığını önlemek amacıyla bölümlere ayrılmış tek ödev defteri kullanmasını sağlayın.
19. Ödevleri daha kolay yapılabilir parçalara ayırın her bir parçayı tamamladığında ödüllendirin,
20. Sizin yardımınıza ihtiyacı olduğunda bunu belirten bir işaret seçin. (Örnek: beyaz bir kâğıdı havaya kaldırması, elini havaya kaldırması vb.)
21. Öğrencinin ödevlerini yapıp yapmadığını her gün kontrol edin ve geri bildirimler verin.
22. Akranlarının sosyal kabulünü sağlamak amacıyla öğrencinize özel sorumluluklar verin.
23. Teneffüslerde öğrencinin birlikte oynayıp dolaşabileceği arkadaşlar görevlendirin.
24. Sınıf içi etkinlikleri öğrencinin başarabileceği şekilde düzenleyin.
25. Öğrencinin grup çalışmalarına katılımını destekleyin.
26. Öğrencin uygun olmayan davranışını önlemek için yapmakta olduğu davranış yerine istenilen davranışa yönelik yönerge verin. (Örnek: Sürekli kalem çeviren öğrencinize kalemi çevirme demek yerine “Defterini aç.“ denmesi gibi.)
27. Sınıf içinde öğrencinizin hareketliliğini kontrol altına tutmaya yönelik belli aralıklarla tüm sınıfın katılacağı gevşeme ve esneme egzersizleri yapın.
28. Sınavlarda dikkatinin dağılmaması için daha kısa sorulu ve cevaplı sorular sorun.
29. Sınavlarda küçük molalar ve ek zaman verin.
30. Öğrencinizi kendi içinde gösterdiği gelişme ile değerlendirin ve öğrencinizin yapamadıklarına değil yapabildiklerine yoğunlaşın.
31. Öğrencinizin başarılarını anında ödüllendirin.
32. Öğrencinin okula uyumda yaşadığı güçlüklerin üstesinden gelmesi için okul rehber öğretmeni ve aile ile iş birliği yaparak alınacak önlemleri belirleyin.

Otizmi Olan Öğrenciler

1. Okula yeni başlayan öğrencinize sınıf ve okul ortamını tanıtın.
2. Sınıftaki diğer öğrencilere otizmi olan öğrencinize ilişkin bilgi verin, onun farklı davranışlarına verilecek tepkiye ilişkin ortak bir strateji belirleyin.
3. Öğrencinizi sınıfın ön tarafında oturtun ve sınıf içinde yakınında oturan öğrencilerin, öğrenciye uygun model olabilecek kişiler olmasına dikkat edin.
4. Sınıf kurallarını belirleyin, sınıf kurallarını tek tek öğretin ve kuralların yazılı/görsel olarak yer aldığı bir pano hazırlayın.
5. Otizmi olan çocukların bazı özel becerileri (erken okuma-yazma, zihinden matematik işlemlerini yapma … vb) olabilmektedir. Akran kabulünü sağlamak için öğrencinin bu özelliklerini ön plana çıkarın.
6. Öğrencinizin özelliğini dikkate alarak göz kontağı kurma, sınıfta uygun oturma, basit yönergelere uyma gibi becerilerin öğretimine öncelik verin.
7. Sınıf içinde öğrencinizin performansına uygun sorumluluklar verin.
8. Öğrencinizin olumlu davranışlarını ödüllendirin, uygun olmayan davranışlarını arkadaşlarına ve kendisine zarar verecek düzeyde değilse görmezden gelin.
9. Öğrencinizle iletişimizde olumsuz ifadelerden (hayır, yapma, dokunma gibi) mümkün olduğunca kaçının.
10. Öğrencinizin performansını akranlarıyla kıyaslamak yerine, bireysel gelişimini dikkate alarak değerlendirin.
11. Öğrenciniz yüksek ses ve gürültüden rahatsız olabileceği için sınıf içindeki gürültüyü mümkün olduğu kadar azaltmaya dikkat edin.
12. Öğrenciye öğretilecek becerilerin basitten karmaşığa doğru sıra izlemesine dikkat edin,
13. Sınıf içinde yaptığınız eylemleri, sözel olarak da ifade edin. (Örnek: tebeşiri alıyorum ve tahtaya yatay bir çizgi çiziyorum gibi)
14. Kullandığınız cümlelerin basit kısa olmasına dikkat ederek jest ve mimiklerle daha dikkat çekici hale getirin.
15. Yönerge ve sorularınızın öğrencinin özelliğini dikkate alarak kısa olmasına özen gösterin.
16. Okuma ve yazma çalışmalarında nesnenin kendisi ile birlikte ismini yazma daha sonra nesne resmi ile yazma sonrasında yalnızca ismini yazmaya yönelik çalışmalar yapın.
17. Öğrencinin sebep-sonuç ilişkilerini kurmasını desteklemek amacıyla eylem ve resimleri içeren kart ve fotoğrafları göstererek hikâyeleri anlatın ve öğrencinizden aynı şekilde anlatmasını isteyin.
18. Sosyal iletişimin ve etkileşimin arttırılması amacıyla, öğrencinizin sınıf arkadaşlarıyla uyum sağlaması için etkinlik planlayın ve bu etkinliklere katılmalarını sağlayın.
19. Öğrencinin okulun kantini, market gibi yerlere götürerek sınıf dışındaki çevre ile ilişki içinde olmasını sağlayın.
20. Tekrarlayıcı veya yıkıcı olumsuz davranışlarını azaltmaya yönelik özel eğitim yöntemlerinden davranışçı eğitim tekniklerini kullanın.
21. Öğrencinin yakınının sınıf dışında beklemesi gibi düzenlenmelerle, okula uyumunu sağlayın.
22. Otizmi olan öğrencilerin küçük grup çalışmaları sırasında ya da serbest etkinliklerde sınıf arkadaşlarıyla birlikte oynaması destekleyin.
23. Öğrencinizin nesnelere dokunma, nesneyi elinden bırakmama gibi takıntılı davranışlarını azaltmak için bu nesneler bir kutuya konularak dersin sonunda ya da günün sonunda alabilmesine yönelik düzenleme yapın.
24. Okul ve aile iş birliğinin sağlamak ve öğrencin düzenli izlenmesi amacıyla günlük ve haftalık davranış bildirim kartları hazırlayın.
25. Öğrencinizi kendi içinde gösterdiği gelişme ile değerlendirin ve öğrencinizin yapamadıklarına değil yapabildiklerine yoğunlaşın.
26. Öğrencinizin başarılarını anında ödüllendirin.
27. Öğrencinin okula uyumda yaşadığı güçlüklerin üstesinden gelmesi için okul rehber öğretmeni ve aile ile iş birliği yaparak alınacak önlemleri belirleyin.

Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrencilerin Kaynaştırma Yoluyla Eğitimlerinde Kullanılabilecek Araç ve Gereçler Listesi

İlgili Listeyi İndirmek için Tıklayınız.